Edward Dwurnik to jeden z najbardziej rozpoznawalnych artystów polskiej sztuki współczesnej. Międzynarodowy sukces zdobył już przed transformacją, stając się tym samym jedynym polskim artystą, któremu się to udało. Jego sztuka do dziś budzi skrajne emocje i poruszenie, nawet wśród twórców najmłodszego pokolenia.

Kim jest Edward Dwurnik?

Edward Dwurnik urodził się 19 kwietnia 1943 w Radzyminie, zmarł 28 października 2018 w Warszawie. W latach 1963-70 studiował malarstwo, grafikę i rzeźbę na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Już w trakcie studiów, w 1965 roku, rozpoczął cykl rysunków i akwarel, a od 1966 obrazów olejnych Podróże autostopem. Są to charakterystyczne widoki miast z lotu ptaka, które malował aż do śmierci. Od 1970 roku powstało kilkanaście innych cykli malarskich, mi.in. w latach 1972-1978 Sportowcy — jednaportowcy – jedna z najwyżej cenionych obecnie serii malarskich Dwurnika, ukazująca bohaterów zwykłej PRL-owskiej codzienności w połowie karykaturalnie, a w połowie komiksowo. Wśród kolejnych cykli obrazów powstały dwie serie poświęcone tragicznym losom ludzi uwikłanych w historię: w Drodze na Wschód (1989-1991) artystka upamiętnia ofiary stalinizmu, a w Od Grudnia do Czerwca (1990-1994) ofiary stanu wojennego w Polsce.

Artysta tworzył również obrazy niezaangażowane, np. cykl Błękitne to pozbawione horyzontu, bliskie abstrakcji pejzaże morskie, a Dwudziesty piąty to barwne abstrakcje w technice action painting. Inne serie to m.in. Portret, Robotnicy, Niech żyje wojna!, Niebieskie miasta, Diagonalne, Wyliczanka. W 2011 roku powstał album ze wszystkimi reprodukcjami cyklu Sportowcy.

Obrazy Jerzego Dwurnika znajdują się w wielu kolekcjach prywatnych i publicznych na całym świecie. Prawie każde polskie muzeum, a także niejedno za granicą, ma jego obraz. Jego prace cieszą się ogromnym powodzeniem na aukcjach. Dwurnik przebił nawet Wojciecha Kossaka w ilości prac, które w 2000 roku trafiły pod młotek. Nie ma chyba antykwariusza, który nie znałby prac artysty, a one same nieustannie cieszą się ogromnym zainteresowaniem kolekcjonerów z całego świata.

Dwurnik zajmował się również grafiką i rysunkiem (zarówno autonomiczne serie, jak i ilustracje). Lubił projektować monumentalne kompozycje malarskie w przestrzeni publicznej. Stworzył rysunki i gwasze do filmów animowanych Warzywniak,360 stopni oraz Oaza.

O twórczości artysty powstało kilka filmów dokumentalnych, m.in.: Owoce Ziemi (1977), Portret z natury (1984), Polska Nike (1987) oraz Podróże Edwarda Dwurnika (1995).

Jerzy Dwurnik został nagrodzony m.in.: Nagrodą Kulturalną „Solidarności” (1983), Nouvelle Biennale de Paris (1985), nagrodą Olimpiady Sztuki w Seulu (1988) i Nagrodą Fundacji Sztuki Współczesnej (1992).

Pochowany został w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Jerzy Dwurnik — życie prywatne

Jerzy Dwurnik do końca życia związany był z Teresą Gierzyńską. Para poznała się na prywatce u koleżanki, kiedy artysta studiował w katedrze rzeźbiarstwa. Teresa przyszła podobno bez makijażu, perfum, w rozciągniętym golfie, a wszystko po to, aby sprawdzić szczerość intencji potencjalnych absztyfikantów. To wtedy po raz pierwszy wpadła Edwardowi w oko.

Teresa Gierzyńska ukończyła rzeźbę na ASP i studiowała między innymi pod okiem Oskara Hansena. Dziś jest uznaną fotografką. Para pobrała się w październiku 1968 roku. W czasie ślubnej ceremonii Edward puścił płytę Boba Dylana.

W 1979 roku urodziła się ich córeczka, Pola, która miała aktywny udział w powstawaniu prac ojca już od najmłodszych lat. Jako małe, dwuletnie dziecko, podchodziła do blejtramu i na dolnych partiach obrazu malowała po swojemu. Według Dwurnika pierwsze dzieło, które namalował z córką to I like this snow z końca 1980 roku. Inne wspólnie stworzone obrazy znajdują się dzisiaj w wielu polskich muzeach. Obecnie Pola Dwurnik jest malarką i graficzką.