Hodowla drobiu, nawet na małą skalę, staje się w Polsce coraz popularniejsza – zarówno na potrzeby własne, jak i jako forma działalności gospodarczej. Wielu początkujących hodowców zadaje sobie pytanie, czy rejestracja kur jest obowiązkowa i w jakich przypadkach trzeba zgłosić ich posiadanie odpowiednim instytucjom. W artykule wyjaśniamy, kiedy rejestracja kur jest wymagana, jak ją przeprowadzić krok po kroku i z jakimi obowiązkami się wiąże.
Czy rejestracja kur jest obowiązkowa w Polsce?
Tak, rejestracja drobiu jest obowiązkowa, niezależnie od skali hodowli. Zgodnie z przepisami ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz.U. 2004 Nr 91 poz. 872 z późn. zm.) oraz rozporządzeniami wykonawczymi, każdy posiadacz drobiu – w tym kur – ma obowiązek zgłoszenia tego faktu do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).
Obowiązek dotyczy zarówno dużych gospodarstw rolnych, jak i osób prywatnych, które trzymają kilka kur na własne potrzeby. Głównym celem rejestracji jest monitoring zdrowia zwierząt i zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych, takich jak grypa ptaków.
Od ilu kur trzeba zgłosić hodowlę?
Nie ma minimalnego progu liczby kur, od którego obowiązuje rejestracja. Nawet jeśli posiadasz jedną kurę, jesteś zobowiązany do dokonania zgłoszenia. W praktyce oznacza to, że każda osoba utrzymująca drób – niezależnie od jego liczby i celu hodowli – powinna być zarejestrowana jako posiadacz zwierząt.
Jedynym wyjątkiem są osoby trzymające drób tymczasowo lub okazjonalnie, np. w ramach wydarzeń edukacyjnych czy wystaw. Jednak nawet w takich przypadkach warto skonsultować się z lokalnym oddziałem ARiMR, aby uniknąć problemów.
Jak zarejestrować hodowlę kur krok po kroku?
1. Złóż wniosek o nadanie numeru siedziby stada (NSS)
Pierwszym krokiem jest uzyskanie numeru identyfikacyjnego gospodarstwa, czyli tzw. numeru siedziby stada. W tym celu należy złożyć formularz „Zgłoszenie siedziby stada” w najbliższym biurze powiatowym ARiMR. Można to zrobić osobiście, pocztą tradycyjną lub elektronicznie (przez ePUAP).
2. Uzupełnij dane o liczbie i gatunku zwierząt
Po uzyskaniu NSS należy złożyć kolejne zgłoszenie – tym razem o posiadaniu drobiu. Wskazuje się w nim gatunek (np. kura domowa), orientacyjną liczbę sztuk, typ chowu (klatkowy, wolnowybiegowy, ekologiczny) oraz cel hodowli (jaja, mięso, ozdobne itp.).
3. Aktualizuj dane w razie zmian
Każda zmiana liczby zwierząt, lokalizacji, czy typu chowu powinna być zgłoszona do ARiMR w terminie do 7 dni od jej wystąpienia. Dotyczy to także sytuacji likwidacji stada.
Jakie dokumenty są potrzebne do rejestracji kur?
Do rejestracji potrzebne są zazwyczaj:
- wypełniony formularz „Zgłoszenie siedziby stada” (druk ARiMR),
- dokument tożsamości właściciela lub pełnomocnictwo,
- dane lokalizacyjne gospodarstwa (adres, nr działki),
- formularz zgłoszenia posiadania drobiu.
Druki formularzy dostępne są na stronie internetowej ARiMR lub w wersji papierowej w biurach powiatowych. W przypadku rejestracji online wymagany jest profil zaufany lub podpis elektroniczny.
Czy trzeba zgłaszać każde jajko czy sprzedaż kur?
Nie. Obowiązek rejestracyjny dotyczy posiadania drobiu, a nie jego sprzedaży czy jaj. Jednak w przypadku, gdy prowadzisz sprzedaż jaj, mięsa lub piskląt, mogą pojawić się kolejne obowiązki prawne – np. rejestracja działalności rolniczej lub sprzedaży bezpośredniej. To osobna procedura, która może wiązać się z dodatkowymi przepisami weterynaryjnymi i sanitarnymi.
Jeśli prowadzisz sprzedaż tylko okazjonalnie (np. jajka sąsiadom), nie masz obowiązku zakładania działalności, ale nadal powinieneś mieć zarejestrowane stado.
Jakie są konsekwencje braku rejestracji kur?
Brak rejestracji drobiu może skutkować:
- karą grzywny nałożoną przez inspekcję weterynaryjną lub inne służby,
- brakiem możliwości uzyskania odszkodowania w razie wystąpienia choroby zakaźnej,
- wykluczeniem z programów dofinansowań, np. na rozwój małego gospodarstwa czy ekologiczne formy chowu.
W razie wykrycia ogniska grypy ptaków, służby weterynaryjne mogą również nakazać wybicie niezarejestrowanego stada bez prawa do rekompensaty. Dlatego nawet w przypadku kilku kur trzymanych rekreacyjnie – warto dopełnić formalności.
Czy rejestracja kur dotyczy tylko gospodarstw wiejskich?
Nie – obowiązek rejestracji dotyczy wszystkich lokalizacji, także działek rekreacyjnych, ogrodów przydomowych czy nieruchomości na obrzeżach miast. Jeśli chcesz trzymać kury w ogrodzie podmiejskim – również musisz je zgłosić.
Warto jednak upewnić się, czy lokalny plan zagospodarowania przestrzennego lub regulamin wspólnoty mieszkaniowej nie zakazuje trzymania drobiu. W niektórych miastach obowiązują ograniczenia dotyczące hałasu, zapachu i sanitariatów.