Dom bez pozwolenia na budowę. Co należy wiedzieć?

Zastanawiasz, się czy możliwa jest budowa domu bez pozwolenia? Jak najbardziej! 3 stycznia 2022 roku w życie weszła kolejna nowelizacja prawa budowlanego oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zwana „Domem bez formalności”. Wprowadzone zmiany mają ułatwić życie inwestorom, a nowe przepisy przewidują m.in. uproszczoną procedurę dla domów mieszkalnych jednorodzinnych do 70 m2. Sprawdź, jakie warunki należy spełnić i jakich formalności dopełnić, aby zbudować dom mieszkalny bez pozwolenia.

Dom bez pozwolenia na budowę — formalności

Dom bez pozwolenia na budowę to doskonała opcja dla osób, które nie przepadają za ciągnąca się miesiącami biurokracją. Wystarczy jedynie dopełnić następujących formalności:

  1. W starostwie powiatowym lub urzędzie miasta/gminy należy złożyć formularz wniosku, w którym zawarte zostanie oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością oraz szkice, rysunki (bez profesjonalnych pomiarów) i mapka planowanych budowli, a także potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej.
  2. Jeśli w terminie 21 dni od złożenia wniosku nie otrzymamy sprzeciwy od starosty, burmistrza lub prezydenta, możemy rozpocząć budowę.

Według nowych przepisów bez pozwolenia można zbudować dom jednorodzinny o powierzchni zabudowy do 70 m2 i o nie więcej niż dwóch kondygnacjach. Jego obszar oddziaływania musi zmieścić się w całości na działce, na której zostanie zaprojektowany, a jego budowa może być prowadzona wyłącznie w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych inwestora.

Nie ma obowiązku zatrudniania kierownika budowy (choć można to zrobić) ani prowadzenia dziennika budowy. Trzeba za to powiadomić nadzór budowlany oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projetem, o planowanym terminie rozpoczęcia robót. Należy również dokonać geodezyjnego wyznaczenia terenu, a po zakończeniu budowy wykonać geodezyjną inwentaryzację podwykonawczą.

Zgłaszając budowę należy także dołączyć do zgłoszenia następujące oświadczenia (złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej):

  • że planowana budowa służy zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych,
  • że przyjmuje odpowiedzialność za kierowanie budową, jeśli postanowi nie zatrudniać kierownika budowy,
  • że dokumentacja dołączona do zgłoszenia jest kompletna.

Oczywiście domy bez pozwolenia nadal muszą powstawać z zachowaniem prawa budowlanego, czyli np. minimalnych wymaganych odległości od sąsiednich działek, a budynek musi być zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub wydanymi warunkami zabudowy.

Dom bez pozwolenia na budowę — projekt

Znając już procedury związane z ubieganiem się o budowę domu bez pozwolenia, możemy podjąć kolejne kroki w celu realizacji marzeń o własnym wolnostojącym domu i zabrać się za projekt domu. Możemy zainspirować się stylami architektonicznymi z całego świata lub skorzystać z oferty firm zajmujących się projektowaniem oraz budową tego typu budynków.

Już niedługo będzie można także skorzystać z 38 gotowych projektów domów jednorodzinnych do 70 m2, które w II kwartale 2022 roku będzie można pobrać za darmo ze specjalnej rządowej strony. Taki „gotowiec” pozwoli budującym sporo zaoszczędzić (cena projektu wynosi od tysiąca do kilku tysięcy złotych), ponadto inwestor będzie mieć pewność, że zatwierdzony przez państwowe instytucje projekt na pewno spełnia wszystkie wymogi. Trzeba jednak mieć na uwadze, że jeśli konieczne będą zmiany w projekcie, żeby dopasować go do konkretnej działki, to za wprowadzenie zmian trzeba już będzie zapłacić.

Dom bez pozwolenia na budowę — cena

Koszt budowy domu bez pozwolenia o metrażu do 70 m2 (stan surowy) waha się w granicach 125-188 tysięcy złotych. Do tego trzeba doliczyć koszty wykończenia oraz podłączenie mediów, jeśli działka jest nieuzbrojona.

Niektórzy decydują się na zakup gotowych domków modułowych, które są tańsze od tradycyjnych domów jednorodzinnych. Jednak nadal są to wysokie kwoty: w przypadku konstrukcji szkieletowej koszt to ok. 1400 zł/m kw., a za domek z keramzytobetonu płaci się ok. 2000 zł/m kw.